Ayakkabı

ayakkabı seçimi

Ayakkabı başından beri insanoğlunun gerçek ve hissedilebilir istekleri için yapılandırılmıştır. Rahatlık, korunma, destekleme ve sağlamlık bunların basında gelir. Her gün ayaklar inanılmaz derecede basınca maruz kalmaktadır. Iyi seçim yapılmış bir ayakkabi ile ayaklar korunabilir.

Bayan ayakkabı seçimi

Yanlış ayakkabı seçimi birtakım ayak sorunlarına neden olabilmektedir. Bunlarin başında da uzun topuklu ayakkabılar gelir. 4-5 cm den büyük olan topuklar tıbben sakıncalıdır. Bağcıklı, geniş topuklu ve rahat yürüyüş ayakkabıları bayanlar için en iyi ayakkabılardır.


Yüksek topuktan oluşabilecek rahatsızlıkları en aza indirebilmek için bu ayakkabılarla ayakta kalma sürelerini mümkün olduğu kadar azaltmalı, şayet mümkün ise daha rahat bir ayakkabı ile değiştirmeleri gerekmektedir.

Uygun ayakkabı seçimi ayak sorunlarını azaltacaktır.

Hafif, yumuşak ve esnek olan ayakkabı tercih edilmelidir. Bu çeşit ayakkabılarla hareket etmek daha basit olur. Ayakkabının tabanı ayrıca kaymaya karşı sağlam bir malzemeden olmalı. Topuksuz olması da kaza riskini az da olsa azaltmaya fayda eder. Ayakkabının topuk bölgesi ayak topuğunu her yönde iyi kavramalıdır. Ayak sırtı tercihen kapalı olmalıdır. Destekleyici mantar tabanlar olmamalıdır.

Ayakkabıların dışı, hava alabilecek bir yapıda ve su geçirmez olmalıdır. Bu şekilde ayakların uzun süre ayakkabıda durması sonucu oluşacak rutubetin dışarıya çıkması kolaylaşır.
Ayakkabının içi ise ayaklarda oluşacak nem ve teri kolaylıkla emip, dışarıya atabilecek malzemeden yapılmış olmalıdır. Kösele tabana sahip ayakkabılar, ayağın sıcak yaz günlerinde nefes almasını sağlar, teri emer ancak suya pek dayanıklı degillerdir. PVC tabanlı ayakkabıların, teri emme özelliği yoktur, koku yapar. O nedenle bu tür tabana sahip ayakkabıları bir gün giyip bir gün dinlendirmek gerekmektedir. Bunun dışında sert bir tabandır, kırılma yapabilir. Kış aylarında PVC tabanlı ayakkabılar yerine kauçuk tabanlı ayakkabılar tercih edilmeli. Ayakkabının içi de el ile değerlendirilmeli rahatsız edebilecek dikişler ve parca gibi yapıların olmadığından emin olunmalıdır.

Spor ayakkabılar, esnek olduklarından ayakları sıkmazlar. Fakat topuk başlığının ve tabanının sağlamlığına ve ayakta oluşacak nemi dışarıya atabilecek yapıda olmasına dikkat edilmeli.

Ayakkabı ölçüsü ayakta iken alınmalı. Her zaman iki çift de denenmeli ve mağaza içinde kısa bir yürüyüş yapılmalı. Kimi zaman ayakların biri ötekinden büyük olabiliyor. Bu gibi durumlarda büyük olan ayağın numarasına göre tercih yapılmalı. Ayakkabınız alındığı an rahat olmalıdır, zamanla açılır denmemeli.

Ayakkabı alırken ayakların bükülen yerlerinden kolaylıkla bükülmesine dikkat edilmeli. Ayakkabıyı denerken, normal zamanda o ayakkabı ile giyilecek çoraplar ile denenmeli.

Mutlaka topuklu giyilecekse, ağrısız veyorgun hissetmemek icin; İçi yumuşak olan yüksek topuklu ayakkabılar seçilmeli, yüksek topuklu ayakkabılar sadece fazla yürünmeyecek ya da fazla ayakta kalınmayacak vakitlerde giyilmeli. Uzun boylular için en uygun alternatif orta yükseklikteki topuklu ayakkabılardır.  Yüksek topuklu ayakkabılar için en müsait yerler özel davet ve organizasyonlardır. Ayakkabı dışarı çıkmadan 4-5 saat evvel evde denenmeli. Topuklu ayakkabılarla yürürken bacaklar mümkün olduğunca birbirine yakın ve düz tutulmalı. Yumuşak, eşit adımlar atılmalı. İçine ince çorap giyilmeli. Topuklu ayakkabılarla merdivenden inip çıkarken trabzan kolun ulaşabildiği uzaklıkta olmalı. Merdivenden çıkarken, topuk da, ayakkabının tabanı da basamağa iyi basmalı.

Erkek ayakkabı seçimi 

 

Erkeklerin topuklu giyme sorunları olmadığı için ayakkabıdan oluşabilecek rahatsızlıklar bayanlara göre daha azdır. Erkek ayakkabı seçerken en fazla dikkat etmesi gereken şey, o ayakkabıyı nerede kullanacağıdır.

Bütün gününü ayakta geçiren bir erkeğin ayaklarında şişmeler görülebilir. Bu nedenle bu şişmeler sonucu ayakları rahatsız etmeyecek ayakkabılar seçilmelidir. İnşaat gibi tehlikeli işlerde çalışanlar ise ayak uçlarında koruma olan ayakkabılar kullanmalı. Engebeli bir arazide, ayak bileğini korumak ve desteklemek için yüksek bileklik kısmı olmalıdır.

Botların iç kısımlarında rahatsız edici dikiş veya deri kıvrımı olup olmadığını,  ayağın herhangi bir yerini veya aşil tendonunu  rahatsız edip etmediğini kontrol edilmeli. Topuklar yerlerine rahatca oturduğunda, parmakları oynatmak için bot içinde boşluk olmalıdır. Botu öne doğru bastırdığınızda parmaklar botun ön kısmına değmelidir.

Ayağa küçük gelen botlar, kan dolaşımını kısıtlayarak soğuk havalarda ayakların üşümesine ve hatda donmasına zemin hazırlar. şayet biraz büyük ile azıcık küçük arasında seçim yapmak zorunda kalırsanız her zaman büyük olanı seçiniz. Botun burun kısmı kıvrılmaya meyilli olması sebebiyle zamanla yarım numara kadar küçülebilir. Satın alırken normal ayak numarasından yarım ya da bir numara büyük olanlar tercih edilmeli. Çoraplar, kullanımı planlanan  taban, içlik ya da tabana konan ortopedik malzemeler de beraber götürülmeli.

Bebek ayakkabı seçimi 

 

Hayatlarının en hızlı büyüme döneminde olan bebekler için, ayakkabı seçiminde ilk kriter sağlıklı gelişimlerini destekleyecek modeller olmalı, yaygın inanışın aksine bebekler için ayakkabı mutlaka lüzumlu  değildir. Hatta çıplak ayakla ya da çorapla yürüme ayağın normal gelişimi için daha sağlıklıdır.

Ayakkabı sadece soğuktan ve dış etkenlerden koruyan bir araç gibi düşünülmeli ve yeterince hafif olmalı. Bebeği yürütmek için zorlamamalı, fiziksel ve ruhsal açıdan hazır olan bebek yürüyecektir. Çocuklar 10-18 ay arasında yürürler.  Ayak bağları gevşek, yağ dokusu fazladır. Ayakkabı, ayağın şekillenmesini sağlayan bir kalıp değildir.  Ayakkabının temel görevi koruyuculuktur. Yürüme öncesinde ayakkabı kullanımı gereksizdir. Koruyucu patik yeterlidir. Taban çukurunu oluşturacak kaslar bebek ayağa kalkıp yürümeye başladıktan sonra gelişmektedir. Ayakta durma ve yürüme ayak ve bacak kaslarının çalışmasını sağlayarak onları kuvvetlendirir. Özellikle 2 yaşına kadar evde çocuğun çıplak ayakla bırakılması sağlanmalıdır. 3 yaşına kadar çocukların ayakları fazlaca terlediğinden, ayağı terletmeyen ve hava alan ayakkabılar tercih edilmelidir.

ilk 3 yaşta cocuk ayağı ayda ortalama 05  cm kadar fazla hızlı büyüme gosterdiginden, 3 ayda bir ayakkabılarda yenilenmelidir. Dar ayakkabılar kemik ve adale gelişimini olumsuz yönde etkiler, şekil bozukluklarına ve tırnak batmasına sebep olabilir.  Ayakkabı büyük, geniş, yumuşak ve hafif olmalıdır. Bileğe kadar uzanan tipte ayakkabı giydirilmelidir.  Ayakkabının ölçü seçimi yapılırken çocuk ayakta durmalı. Her iki ayağında ölçülmesi ve şayet bir farklılık var ise, büyük olan ayağın numarası ile ayakkabı seçilmelidir.  Bebeğin rahat etmesi için, başparmak ile ayakkabı ucu arasında yaklasik 1 cm boşluk olmalıdır. Çocuk rahatlıkla ayak parmaklarını oynatabilmeli, fakat oldukça bol da olmamalıdır, bu da takılarak düşmesine sebep olabilir.

Ayakkabının yapıldığı madde de oldukça önemlidir. Deri ya da kanvas en iyi materyaldir. Sentetik ve plastik ayakkabılardan uzak durulmalıdır. Çocukların ayakları da büyüklerde olduğu gibi gün içinde şişebileceginden ayakkabılar sabah saatlerinde değil, öğleden sonra satın alınmalı.

3 ile 6 yaş arasındaki çocukların ayakları yılda iki ya da üç numara birden atar. Ayakları fazlasıyla yumuşak ve esnek oldugundan, ayakkabı ayaklarını sıktığında yakınmazlar ve ağlamazlar.

Botların çocuk bileğini daha iyi kavrayacağı düşünülürse tercihi bottan yana kullanmak daha müsait olacaktır. Doğuştan gelen, kemiği ya da yumuşak dokuyu ilgilendiren, ayak yapısında birtakım seyrek görülen durumlarda özel bot kullanımı gerekebilir.

Spor çağındaki çocuklarda şok emici spor ayakkabılar kullanılmalıdır. Ayakkabı topuk bölgesi daha sert, topuğu her yonde tutacak şekilde olmalıdır. Ayakkabının ön kısmı yumuşak ve esnek olmalıdır. Ayakkabının tabanı bir cm’yi geçmemeli, kaymamalı ve sert olmamalıdır. Topuğun yüksekliği 5-7 mm olabilir.

Ayakkabı bakımı da ayak sağlığı için önemlidir. Ayakkabıların temiz olması hem ayakkabinin ömrünü uzatır hem ayak sağlığına yardımcı olur. Ayakkabıyı bir gün giyip bir gün dinlendirmeli.